Ամփոփ տեղեկություններ
Քրեական հետախուզության անցած ուղին
Հայաստանի առաջին Հանրապետության ներքին գործերի նախարարությունը ստեղծվել է 1918 թ. հուլիս ամսին: Այն իրականացնում էր ՀՀ տեղական կառավարման մարմինների ղեկավարումն ու հասարակական կարգի պահպանման գործառույթները:
Այս գործառույթներին համապատասխան՝ նախարարության աշխատակազմում գործել է գրասենյակ` քաղաքային ինքնավարության, վարչակազմի և միլիցիայի, այլազգիների, զինապարտության, բռնագրավումների բաժիններով:
Ներքին գործերի նախարարության կազմում 1918-1920 թթ. քրեական հետախուզության առանձին ստորաբաժանում չի գործել:
Քրեական հանցագործությունների հետախուզման գործառույթներն իրականացվել են անմիջապես քաղաքային և գավառային միլիցիայի վարչությունների ու բաժինների կողմից, իսկ 1920 թ. Ներքին գործերի նախարարությանը ենթակա Երևանի և Ալեքսանդրապոլի քաղաքային միլիցիայի բաժիններում եղել են քրեական բաժանմունքներ` մեկական վարիչներով և երեքական հսկիչներով:
Հայաստանում խորհրդային իշխանության հաստատումից հետո, Խորհրդային Ռուսաստանի օրինակով, ՀԽՍՀ ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատի միլիցիայի գլխավոր վարչությանը կից 1921 թ. ապրիլի 8-ին ստեղծվել է քրեական միլիցիա, որը 1921 թ. մայիսի 22-ին վերակառուցվել է վարչության բաժանմունքի, ապա ենթաբաժնի, որն անվանվել է նաև ՀԽՍՀ կենտրոնական հետախուզության:
ՀԽՍՀ ներքին գործերի ժողկոմի 1923 թ. փետրվարի 2-ի հրամանով Միլիցիայի քրեական ենթաբաժինը վերակազմակերպվել է ինքնուրույն բաժնի:
Խորհրդային Հայաստանի քրեական հետախուզության 1-ին ղեկավարները եղել են Հայկազ Կազբեկը, Լև Պիկովսկին և Հովհաննես Դավթյանը:
Ներկայումս ոստիկանության քրեական հետախուզության գլխավոր վարչությունը ՀՀ ոստիկանության ինքնուրույն կառուցվածքային ստորաբաժանմուներից է, որն օժտված է հետաքննության մարմնի լիազորություններով:
ՀՀ ոստիկանության քրեական հետախուզության գլխավոր վարչության հիմնական խնդիրներն են` հանցագործությունների բացահայտման և կանխման ուղղությամբ օպերատիվ-հետախուզական գործունեության կազմակերպումը, այդ նպատակով ոստիկանության բոլոր ծառայությունների ու ստորաբաժանումների, ինչպես և օպերատիվ-հետախուզական գործունեություն իրականացնող մարմինների հետ համագործակցության ապահովումը, հետախուզվող հանցագործների և անհայտ կորած անձանց հայտնաբերումը, չճանաչված դիակների ինքնության պարզաբանումը և այլն:
Քրեական հետախուզության գլխավոր վարչությունն իրականացնում է հետևյալ հիմնական գործառույթները`
-սահմանում է հսկողություն քրեական հետախուզության ստորաբաժանումների ծառայողների կատարողական կարգապահության և օրենսդրության պահպանման ուղղությամբ,
-կազմակերպում է քրեական հետախուզության ծառայությունների գործունեության արդյունքների, հանցավորության պատճառների, դրանց կատարմանը նպաստող պայմանների վերաբերյալ տեղեկությունների հավաքում, համակարգում, վերլուծություն և այլն: